حرکت جوهری و پیدایش نفس
آقای دکتر ضمن تشکر از وب سایت خوب و جامع شما
اینجانب به دلیل علاقه به مباحث صدرا سوالی در این زمینه برایم پیش آمده با این مضمون که: در بحث حرکت جوهری و جسمانیت الحدوث و روحانیت البقا بودن نفس، تقدم و تاخر با کدامیک است؛ یعنی اول حرکت جوهری اتفاق می افتد و بعد جسمانیت الحدوث بودن و روحانیت البقا شدن نفس یا نه. ممنون میشم راهنماییم کنید. با تشکر پارسا
پاسخ: سلام
همانطور که در سؤال شما هم آمده است، بر طبق نظریه ملاصدرا، حرکت جوهری بدن مقدم بر حدوث نفس است. حرکت جوهری بدن شرط و زمینه پیدایش نفس است. ابتدا باید بدنی شکل بگیرد و سپس متناسب با آن نفسی تحقق پیدا کند. طبق این دیدگاه، اصولا حقیقت نفس در این مرحله وابسته به بدن است. بدون بدن و پیش از آن نفسی نیست. کارکرد نفس تدبیر بدن است. البته بسیاری از حکما و عرفا به وجود نفس قبل از بدن اعتقاد دارند. برای بحث تفصیلی در این زمینه رجوع کنید به: کتاب های علم النفس فلسفی از استاد فیاضی، جلد سوم نظام حکمت صدرائی از جناب آقای عبودیت و مقدمه ای بر فلسفه اسلامی معاصر، فصل هشتم از اینجانب.